INTERVENCIÓN NUNHA COLONIA DE CIRRIOS (VENCEJOS)
Nestes días comprobamos que estaban iniciando unhas obras de rehabilitación nun edificio de vivendas da vila costeira de Sanxenxo, Pontevedra, donde tiñamos localizada unha importante colonia de cirrios ou vencejos.Rápidamente puxémonos en contacto coa empresa e arquitecto director das obras. Tras unha reunión de urxencia no propio edificio, comprobamos que o alcance das obras non ia afectar directamente a zona de aniñamento, as cales consistirían en reparacións puntuais da cuberta, illamento dunha terraza e limpeza e pintado de fachada.
Neste edificio os cirrios utilizan os ocos das tellas que hai baixo o aleiro do tellado para acceder os niños, albergando unha colonia mixta de Cirrio pálido ou Vencejo pálido (Apus pallidus) e Cirrio común ou Vencejo común (Apus apus). Lembramos que o círrio foi nomeado Ave do Ano 2021 por SEO/BirdLife, polo retroceso que esta sufrindo en toda España.
|
Fachada con redes. E. González.
|
E ainda que as obras en sí non ian afectar os niños, para a rehabilitación do inmoble, a fachada foi andamiada completamente e instaláronse redes de protección que subían ata a cuberta do edificio. Estas redes dificultan o acceso dos cirrios aos niños e corren o risco de quedar atrapados nelas.
|
Aleiro coa rede diante. E. González.
|
En canto contactamos coa empresa promotora da obra mostrouse participativa o mesmo que o arquitecto director, o cal era coñecedor da colonia e foi sensible ao problema.
As nosas recomendacións foron aceptadas e aplicadas con axilidade as cales consistían na retirada da citada rede en toda a parte superior do andamio. Tamén se lle indicou que foran especialmente coidadosos na limpeza das cornisas e tomaran todas as precaucións necesarias para evitar molestias nas zonas próximas os accesos os aleiros.
|
Aleiro sen rede. E González. |
Neste caso as Aves do Ano 2021 puideron seguir coas suas tarfeas reprodutivas, e desexamos que así sexa por moito tempo.
Os cirrios son aves extraordinariamente adaptadas ao medio aéreo. Pasan a maior parte da súa vida voando, ata dous anos sen posarse e percorrendo o mundo. Aliméntanse, beben, apareanse e durmen no aire. Suben en grupo ao anoitecer a 2000 m de altura desaparecendo na atmósfera e descenden pola mañá en bandadas disgregándose e alegrando o día cos seus bulicios.
Os cirrios sufren ameazas que merman a suas poboacions: contaminación, plaguidcidas... e sobre todo a falta de ocos onde aniñar, debido as restauración non cuidadosas do Patrimonio e de edificios, que taponan ocos e emparedan polos. Tamén a causa da nova edificación e as suas técnicas de peche estanco que non lles ofrecen posibilidades de aniñar.
Salvo escepcions, os cirrios non ensucian nin danan o Patrimonio e están protexidos pola ley. A obstaculación das áreas de cría, a eliminación de niños, ovos ou polos están penados con fortes sancions.
AS AVES DA CAPELA DE SANTAS MARIÑAS DO SAR. SANTIAGO DE COMPOSTELA.
Este veran fixéronse obras de restauracións na capela de Santas Mariñas do Sar en Santiago de Compostela.
Para a restauración desta capela tanto o Organismo promotor, como o arquitecto director da obra (sensibles coa natureza), quixeron que nos traballos de restauración respetáranse a fauna que acollía a capela.
Na realización do estudo preliminar poidemos constatar que na igrexa non existía ningún niño activo. Quizais debido a que nas intervencións anteriores non se deixaran accesos axeitados, xa que nas inmediacións do edificio sí poidemos comprobar a presenza de diversas especies urbanas que soen ocupar estas edificacións.
|
Unha das visitas a obra. E. González. |
No informe presentado posteriormente propuxemos que no proxecto arquitectónico se incorporaran diferentes espazos que complementaran a restauración do monumento coa conservación e fomento da biodiversidade.
As especies obxectivo foron Cirrio común (Apus apus), Pardal común (Passer domesticus), Rairrubio (Phoenicurus ochrurus), e morcegos (Pipistrellus pipistrellus) e (Rhinolophus sp).
Esta proposta foi ben acollida polo arquitecto director, organismo promotor e a empresa contratista.
Desta maneira habilitáronse un total de 8 espazos para Pardal común, 1 para Rabirubio 4 para morcegos, ademáis nas dúas fachadas laterais da capela quedaron os ocos das tellas dos aleiros abertos para que poidan aniñar os cirrios.
|
Oco para morcego. |
|
Ocos para pardales.
|
|
Ocos para cirrio.
|
|
Oco para morcego.
|
Non nos cansaremos de dicir que a conservación do noso patrimonio cultural é perfectamente compatible coa conservación do patrimonio natural que albergan os monumentos, e unha vez máis quedou demostrado nesta intervención.
CIRRIOS PÁLIDOS OU VENCEJOS PÁLIDOS EN CAMBADOS.
A semana pasada recibimos un aviso de que estaban a facer obras na cuberta dunha casa do casco histórico de Cambados, Pontevedra, onde hai unha colonia de Cirrio pálido ou Vencejo pálido (Apus pallidus), co perigo do taponado de ocos.
La semana pasada recibimos un aviso de que estaban haciendo obras en la cubierta de una casa del casco histórico de Cambados, Pontevedra, donde hay una colonia de Vencejo pálido ( Apus pallidus), con el peligro del taponado de huecos.
|
Edificio onde está a colonia. |
|
Aleiro con ocos por onde entranban os cirrios pálidos. |
Despois dun bó número de chamadas tivemos a reunión en dito edificio coa propiedade e a constructora, e comprobamos que o día anterior xa taparan dous laterais do aleiro, onde os cirrios intentaban entrar.
Después de un buen número de llamadas tuvimos la reunión en dicho edificio con la propiedad y la constructora, y comprobamos que el día anterior ya habían tapado dos laterales del alero, donde los vencejos intentaban entrar.
|
Ocos do aleiro taponados. |
Neste caso atopamos con xente sensible e razoable (o propietario e a constructora), e nese mesmo momento procedeuse a desmontaxe do aleiro, deixando os ocos de novo abertos. Os cirrios volveron a entrar.
En este caso encontramos con gente sensible y razonable (el propietario y la constructora), y en ese mismo momento se procedió al desmontaje del alero, dejando los huecos de nuevo abiertos. Los vencejos volvieron a entrar.
|
Ocos novamente abertos. |
Días posteriores o aleiro foi reconstruido pero agora coas medidas dos ocos que propuxemos, ainda que fixo falta facer ata 6 visitas a obra, para asegurarnos que os albaneis fosen coidadosos coas medidas e o proceso de montaxe.
Días posteriores el alero fue reconstruido pero ahora con las medidas de los huecos que propusimos, aunque hizo falta hacer hasta 6 visitas a la obra, para asegurarnos que los albañiles fueran cuidadosos con las medidas y el proceso de montaje.
|
Unha das visitas comprobando as modificacions. |
Os cirrios pálidos seguiron entrando nos aleiros de todas as fachadas, asegurando a colonia para o futuro, e facilitándolle o crecemento desta.
Los vencejos pálidos siguieron entrando en los aleros de todas las fachadas, asegurando la colonia para el futuro, y facilitándole la ampliación de la misma.
|
Un dos novos buratos por onde agora entran os cirrios |
|
Fachada principal.
|
|
Fachada lateral.
|
É máis, neste edificio, no que van a abrir una óptica de Alain Afflelou, aceptaron con agrado a idea de poñer unha placa na entrada onde diga algo así como: "Na rehabilitación deste edificio respectáronse os niños dunhas aves protexidas: os cirrios pálidos".
Esta vez os cirrios gañaron a batalla!!
Es más, en este edificio, en el que van a abrir una óptica de Alain Afflelou, aceptaron con agrado la idea de poner una placa en la entrada donde diga algo así como: "En la rehabilitación de este edificio se respetaron los nidos de unas aves protegidas: los vencejos pálidos".
Esta vez los vencejos ganaron la batalla!!
OBRAS DE RESTAURACIÓN NA IGREXA DE MARROZOS.
Fai uns meses fixéronse obras de restauración na igrexa de Santa María de Marrozos en Santiago de Compostela.
|
Igrexa de Marrozos. G. ferreiro. |
Conseguimos o compromiso por parte do Organismo promotor, da arquitecta directora e da empresa encargada das obras de restauración, de que todos os traballos se fixeran respectando a fauna existente.
Despois de facer varias visitas a igrexa co fin de estudar ben a súa fauna, detectamos niños de cirrio común, pardal común, rabirrubio tizón e morcego.
Niño de pardal común na iglrexa. G. Ferreiro.
|
Cirrio común accedendo a un burato do muro. G. Ferreiro.
|
|
Solicitamos a paralización dos traballos e que non instalasen redes nos andamios que xa estaban montados e con niños preto, a o cal accederon; e fíxemos o seguemento durante o período de duración das obras, facilitándonos o acceso a todas as zonas do templo.
No noso informe presentamos unha proposta de actuación consistente non só en respectar os niños existentes, senon tamén en crear novos espazos para pardal común e rabirrubio tizón, así como aumentar os buratos para cirrio común en todo o aleiro da nave principal da igrexa (buratos actualmente tapados tanto en aleiros como nos muros debido a unha antiga rehabilitación), de forma que non só se mantivera a fauna actual, senon que as colonias teñan posibilidades de crecer no futuro.
|
G. Ferreiro.
|
|
G. Ferreiro.
|
Tamén propuxemos crear accesos ao interior da bóveda para que os murcegos puidesen entrar.
G. Ferreiro.
Tanto o Organismo promotor, como a arquitecta directora e a empresa encargada das obras de restauración comprometéronse a incorporar ao proyecto as suxerencias necesarias para salvagardar a fauna existente e habilitar novos espazos para que as colonias poidan crecer, e así levouse a cabo.
Ao final habilitaronse accesos para pardal común e rabirrubio tizón, accesos para morcegos, así como buratos nas tellas da nave principal da iglexa para que os cirrios comuns poidan aniñar.
Con esta rehabilitación quedou demostrado que a conservación do noso patrimonio cultural é perfectamente compatible coa conservación do patrimonio natural que albergan os monumentos, e ainda que o cambio de conciencia é lento, se non cejamos no empeño, os organismos implicados nas rehabilitacións do patrimonio histórico irán tomando exemplo.
XXIV CONGRESO ESPAÑOL Y VII IBÉRICO DE ORNITOLOGÍA 2019. CÁDIZ
Entre los días 13 y 17 de noviembre varios miembros de nuestro grupo local nos hemos desplazado a Cádiz para presentar una ponencia en el taller "Aves, edificios e infraestructuras" para los GGLL de SEO/BirdLife, en el XXIV Congreso Español y VII Congreso Ibérico de Ornitología.
Todas las ponencias presentadas en el Congreso han tenido un gran interés y un alto nivel, destacando también una participación muy elevada con más de 300 congresistas.
I SIMPOSIO INTERNACIONAL "FAUNA Y EDIFICIOS, MANEJO Y CONSERVACIÓN"
Durante os días 22 e 23 de novembro de 2019, menbros do grupo local SEO-Pontevedra asistimos ao I Simposio Internacional "Fauna y Edificios, manejo y Conservación" celebrado en Vitoria.
Neste acto pretendeuse unir a expertos españois e extranxeiros para poñer en común seus estudos e investigacións co fin de protexer as especies que aniñan ou se refuxian en edificios.
A participación foi moi exitosa, cunha afluencia dunhas 200 persoas (multiplicándose por catro as espectativas previstas de participantes), e onde poidemos compartir experiencias con especialistas de España e Europa procedentes de diferentes ámbitos da conservación, a arquitectura, ONG, institución ou asociacións empresariais relacionadas coa fauna e os edificios.
CAIXAS-NIÑO PARA CIRRIO COMÚN NO CASTELO DE SOBROSO. PONTEVEDRA.
Estos días en colaboración coa Deputación de Pontevedra, estivemos instalando caixas-niño para cirrio común (Apus apus), ou vencejo común en castelán, no castelo de Sobroso, Mondariz (Pontevedra).
Esta acción é unha medida compensatorias a perda de ocos de aniñamento por unha restauración arquitectónica non cuidadosa do castelo, na que rexuntaron a sillería dos muros onde estaban os buratos da colonia.
|
Añadir leyenda |
Colocamos 8 caixas (16 niños) de mortero de cemento madera nun dos laterais do castelo e na torre, onde aniñaban os cirrios.
Tamén instalamos no interior do castelo de Sobroso 2 caixas-niño para morcegos, dos que hai constancia.
Agora só queda esperar que cando volten estas extrarodinarias aves, ocupen as caixas.
AVES Y VIDRIOS
Ayer 3 de febrero, se presentó en la Escuela Superior de Arquitectura de A Coruña una charla-taller organizada por ADEGA y titulada "Aves e cristais, unha visión local dun problema global".
La charla impartida por Cosme Damián Cousido y Gustavo Ferreiro, trató el problema que causan para las aves los cristales de muchos edificios debido a que colisionan contra ellos.
Con frecuencia las aves son incapaces de reconocer los cristales, estimándose que cada año sólo en Estados Unidos, mueren 100 millones aves por colisión contra cristales.
También se expusieron las diferentes soluciones que hay para acabar con esta gran mortandad.
|
Zorzal común encontrado muerto el día de la charla, por colisión contra los cristales de una marquesina frente de la Escuela Superior de Arquitectura.
|
AVES URBANAS: IMPORTANCIA Y CONSERVACIÓN
Para conmemorar el "X ANIVERSARIO DOS CENSOS DE AVES ACUÁTICAS", la asociación conservacionista Fontaíña está organizando una serie de actividades y conferencias relacionadas con las aves.
Más del 50% de la población mundial vive en ciudades alejada de la naturaleza, por lo que es necesario potenciar las posibilidades de integrar la naturaleza en la vida urbana. Son numerosas las ventajas, desde amortiguar la temperatura, limpiar el aire y contribuir a fijar el CO2. Pero, además, numerosos estudios científicos han demostrado que un mayor contacto con la biodiversidad contribuye a mejorar la salud de los habitantes de las ciudades.
Por todo esto nuestro grupo local el próximo jueves día 22 de octubre presentará para celebrar este Aniversario, la ponencia titulada "Aves Urbanas: importancia y conservación".
SEO-PONTEVEDRA Y LA DIRECCIÓN XERAL DE PATRIMONIO CULTURAL
El martes 15 de Julio miembros de nuestro grupo local estuvimos en las dependencias de la Dirección Xeral de Patrimonio da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria de la Xunta de Galicia, presentando un Manual de Buenas Prácticas Arquitectónicas para aplicar en la restauración de edificios históricos y monumentos, orientado a la conservación de la fauna protegida que en ellos habita.
Creemos que la presentación ha tenido buena acogida y puede ser un primer paso para que en Galicia poco a poco se vayan poniendo en práctica unas sencillas medidas que ayuden, no sólo a la conservación de nuestro patrimonio histórico, sino también del patrimonio natural que habita en estas edificaciones y que tan olvidado está en este campo.
AVIONES COMUNES EN SANXENXO
Hace tres años se instaló una colonia de avión común (
Delichon urbicum), en un edificio de la
localidad de Sanxenxo (PO).
Estos días fuimos a comprobar como evolucionaba la colonia de aviones y descubrimos que todos los espacios útiles del inmueble se han ocupado, incluso hay nidos donde se destruían otros años y alguno colocado sobre el foco del balcón.
Muy buen articulo, gracias
ResponderEliminar